การวิเคราะห์ค่างาน (Job Evaluation)
การวิเคราะห์ค่างานเป็นกระบวนการประเมินคุณค่าและความสำคัญของตำแหน่งงานในองค์กร เพื่อจัดลำดับและกำหนดค่าตอบแทนที่เหมาะสม กระบวนการนี้ช่วยให้เกิดความยุติธรรมในการบริหารทรัพยากรบุคคล และดึงดูดบุคลากรที่มีคุณภาพ
ขั้นตอนการวิเคราะห์ค่างาน
- ระบุหน้าที่และความรับผิดชอบหลักของตำแหน่งงาน
- ศึกษา Job Description (JD) และจัดกลุ่มหน้าที่งานที่ส่งผลต่อเป้าหมายองค์กร
- กำหนดปัจจัยที่ใช้ในการประเมิน (Job Evaluation Factors)
ปัจจัยที่นิยมใช้ เช่น:- ความรู้ (Knowledge): ระดับการศึกษา ทักษะเฉพาะ และประสบการณ์
- ความซับซ้อนของงาน (Complexity): การตัดสินใจ ความยากของปัญหาที่ต้องแก้
- ความรับผิดชอบ (Responsibility): ผลกระทบต่อองค์กร จำนวนพนักงานในความดูแล
- เงื่อนไขในการทำงาน (Working Conditions): ความเสี่ยงหรือแรงกดดันในการทำงาน
- ประเมินระดับความสำคัญของแต่ละปัจจัย
- ใช้ระบบคะแนน (Point Factor Method) เพื่อให้ค่าคะแนนตามระดับของแต่ละปัจจัย
- เปรียบเทียบงานในองค์กร (Internal Benchmarking)
- จัดลำดับงานเปรียบเทียบกับตำแหน่งอื่นในองค์กรที่มีลักษณะงานใกล้เคียง
- วิเคราะห์ข้อมูลตลาดแรงงาน (Market Data Analysis)
- ศึกษาค่าตอบแทนจากตำแหน่งงานในองค์กรอื่น (External Benchmarking)
- สรุปค่างานและกำหนดระดับเงินเดือน (Job Grading & Salary Band)
- กำหนดระดับค่างาน (Job Grade) และช่วงเงินเดือน (Salary Band) ที่เหมาะสม
ตัวอย่างการวิเคราะห์ค่างานสำหรับ "ผู้จัดการฝ่ายทรัพยากรบุคคล"
1. ปัจจัยที่ใช้ประเมิน:
| ปัจจัย | รายละเอียด | คะแนน |
|---|---|---|
ความรู้ (Knowledge) | ปริญญาโท ด้านบริหารทรัพยากรบุคคล, ประสบการณ์ 5 ปี | 25 |
ความซับซ้อนของงาน (Complexity) | การวางกลยุทธ์ HR และบริหารงานองค์กรที่ซับซ้อน | 30 |
ความรับผิดชอบ (Responsibility) | รับผิดชอบดูแลพนักงาน 100+ คน | 30 |
เงื่อนไขการทำงาน (Working Conditions) | มีแรงกดดันสูงจากการแก้ไขปัญหา HR | 15 |
รวม | 100 |
2. เปรียบเทียบกับข้อมูลตลาด:
- เงินเดือนเฉลี่ยสำหรับตำแหน่ง HR Manager ในองค์กรขนาดใหญ่: 80,000 - 120,000 บาท
- โบนัสประจำปี: 1-2 เท่าของเงินเดือน
- สวัสดิการเพิ่มเติม: เช่น ประกันสุขภาพและการพัฒนาทักษะ
3. กำหนดระดับค่างาน (Job Grading):
- Job Grade: ระดับ 8 (ระดับบริหารต้น)
- Salary Band: 80,000 - 120,000 บาท